6^ο δημοτ. σχολειο εδεσσασ

ταξη : δ₂΄

δασκαλοσ: Βασίλειος Πέτλης

Σχέδιο Εργασίας : «Τα φρούτα»

Φάση 1^η: Προβληματισμός – Επιλογή θέματος

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επηρεάσει και τη διατροφή του ανθρώπου. Ο κόσμος στρέφεται καθημερινά στο εύκολο τυποποιημένο και γρήγορο φαγητό. Αυτό βέβαια έχει μεγάλο αντίκτυπο στην υγεία και ειδικά για την τρυφερή παιδική ηλικία που βρίσκεται στη φάση της ανάπτυξης και οχύρωσης του οργανισμού.

Γιατροί και διατροφολόγοι αλλά και το ίδιο το ΥΠΕΠΘ με εγκυκλίους σχετικές με τα επιτρεπόμενα είδη των κυλικείων προσπαθούν να ενημερώσουν το κοινό ανεξαρτήτου ηλικίας για το σωστό τρόπο διατροφής. Στην προσπάθεια αυτή είναι αρωγός και το σχολείο.

Στα πλαίσια λοιπόν της Αγωγής Υγείας και της Ευέλικτης Ζώνης εκφράστηκε η επιθυμία απ’ τη Δ₂΄ να συνεχιστεί το πρόγραμμα το οποίο είχε εφαρμοστεί πέρυσι σχετικό με τη «Μεσογειακή Διατροφή». Έτσι μετά από συζήτηση αποφασίστηκε να εξειδικευτεί κάπως το θέμα στα φρούτα. Είναι και μια καλή ευκαιρία να τονιστεί το γεγονός ότι είμαστε τυχεροί που ζούμε σ’ ένα νομό ο οποίος διαθέτει και μεγάλη ποσότητα , αλλά και ποικιλία φρούτων.

Φάση 2^η: Διαμόρφωση Σχεδίου Εργασίας

Σκοπός του Σχεδίου Εργασίας

Σκοπός του σχεδίου αυτού είναι να γνωρίσουν τα παιδιά τα φρούτα της περιοχής αλλά και της χώρας καθώς και τη διατροφική τους αξία. Να γνωρίσουν επίσης τους κινδύνους που κρύβει μια διατροφή χωρίς φρούτα και τέλος να προσπαθήσουμε να τους εμπνεύσουμε σωστές διατροφικές συνήθειες σε καθημερινή βάση.

Διδακτικοί Στόχοι

Γνωστικοί

o Να γνωρίσουν τα παιδιά ποια είναι τα φρούτα κάθε εποχής

o Να κατανοήσουν την διατροφική αξία του κάθε φρούτου

o Να αντιληφθούν ότι το υγιεινότερο είναι να καταναλώνουμε φρούτα εποχής

o Να γνωρίσουν τα φρούτα που παράγει ο νομός μας

o Να κατανοήσουν τους κινδύνους που ενέχει μια διατροφή χωρίς φρούτα

o Να αντιληφθούν ότι για τη διατροφή τους δεν είναι υπεύθυνοι μόνο οι γονείς τους αλλά και οι ίδιοι

o Να προσπαθήσουν να περάσουν και μέσα στο οικογενειακό τους περιβάλλον ορθές διατροφικές συνήθειες

o Τέλος να εξοικειωθούν με την έννοια της ερευνητικής εργασίας και τη χρήση της βιβλιογραφίας και του διαδικτύου

Συναισθηματικοί

o Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές σε θέματα Αγωγής Υγείας

o Ν’ αποκτήσουν καλές διατροφικές συνήθειες ώστε συνειδητά να προσφέρουν στον εαυτό σωστές τροφές

o Να κατανοήσουν το γεγονός ότι είναι μεγάλη ευλογία να ζουν σ’ ένα νομό κατεξοχήν φρουτοπαραγωγικό

Ψυχοκινητικοί

o Η ενεργοποίηση των αισθήσεων των παιδιών με τη μουσική το θεατρικό παιχνίδι και τις τεχνικές εργασίες

Κοινωνικοί

o Ανάληψη ατομικών πρωτοβουλιών από τα παιδιά ανάλογα με τις δυνάμεις τους ώστε να καταξιωθούν στην ομάδα εργασίας αλλά και στην τάξη

o Ανάπτυξη της κοινωνικότητας, της αλληλοβοήθειας και της συνεργασίας μέσα στην ομάδα

o Απαγκίστρωση από την ψυχολογία του «εγώ» και υιοθέτηση αυτής του «εμείς»

Μέθοδοι υλοποίησης του Σχεδίου Εργασίας

Ομαδοσυνεργατική και βιωματική μέθοδος

Οι μαθητές χωρίστηκαν απ’ το δάσκαλο σε πέντε ομάδες εργασίας. Τέθηκαν κάποιοι κανόνες ομαδικής εργασίας και συμφωνήθηκε το αξίωμα του «γραμματέα» και του «εκφωνητή» των εργασιών να αλλάζει κυκλικά ώστε με δημοκρατικό πνεύμα όλα τα παιδιά να γευτούν την χαρά να λάβουν κάποιο απ’ τα αξιώματα και να αντιπροσωπεύσουν την ομάδα τους. Ο ρόλος του δασκάλου ήταν συντονιστικός, εμψυχωτικός και καμιά φορά «διαιτητικός» γι την επίλυση προβλημάτων. Έδωσαν οι ίδιοι οι μαθητές ονόματα φρούτων στις ομάδες τους και κατασκεύασαν ομοιόμορφα καρτελάκια τα οποία αναρτούσαν στο πέτο τους με καμάρι. Για το φρούτο για το οποίο έφερε το όνομα η ομάδα έπρεπε να βρει και να προσκομίσει στην τάξη πάσης φύσεως πληροφορία, φωτογραφία αλλά και συνταγές από γλυκά, χυμούς, γρανίτες φρουτοσαλάτες κτλ. Έτσι ξεκινώντας απ’ τα παιδικά βιώματα φτάσαμε μέχρι και σε καταλόγους περιεκτικότητα επί % σε βιταμίνες για κάθε φρούτο.

Χρονοδιάγραμμα

Η υλοποίηση του προγράμματος άρχισε τον Οκτώβρη του 2003 και ολοκληρώθηκε το Μάιο του 2004.

Φάση 3^η: Διεξαγωγή των δραστηριοτήτων

Πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω δράσεις

o Έγινε έρευνα στη βιβλιοθήκη της τάξης, στη βιβλιοθήκη του σχολείου αλλά και στην ατομική βιβλιοθήκη του καθενός για την εξεύρεση της βιβλιογραφίας

o Επισκεφτήκαμε το εργαστήρι των υπολογιστών του σχολείου και με τη βοήθεια του δασκάλου έγινε συλλογή πληροφοριών και εικόνων απ’ το διαδίκτυο

o Συγκεντρώσαμε φωτογραφικό υλικό από περιοδικά και εφημερίδες σχετικά με το θέμα μας

o Έγινε επίσκεψη κατ’ άτομο στο Super Market ή στο μανάβικο και μετά έγινε ανακοίνωση των εμπειριών

o Κατασκευάστηκαν τρισδιάστατα φρούτα σε φυσικό μέγεθος από κόλλα και χαρτί και χρωματίστηκαν

o Έγινε συλλογή συνταγών με φρούτα και κατόπιν οι μαθητές επέλεξαν απ’ αυτές τις πιο υγιεινές

o Πραγματοποιήθηκαν διάφορες τεχνικές εργασίες με θέμα τα φρούτα και με διάφορες τεχνοτροπίες (μαρκαδόροι, νερομπογιές, κιμωλίες, πουαντιγισμός, κτλ)

o Διασκευάστηκε από τα παιδιά και πραγματοποιήθηκε θεατρικό σκετς σχετικό με τα φρούτα και τις σωστές διατροφικές συνήθειες

Διαθεματική εξακτίνωση του θέματος

Η Γλώσσα μου: Καλλιεργήθηκε η προφορική και η γραπτή επικοινωνία. Οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με κείμενα που είχαν και εξειδικευμένη ορολογία και επιστημονική γλώσσα. Διασκεύασαν ένα θεατρικού σκετς. Διασκέδασαν με παροιμίες και ποιήματα σχετικά με τα φρούτα

Μαθηματικά: Προβλήματα και των τεσσάρων πράξεων αλλά και αυτά με τα κλάσματα εύκολα προσαρμόστηκαν στις ανάγκες του προγράμματος

Μελέτη του Περιβάλλοντος: Εδώ υπήρχε μια σωρεία σχετικών μαθημάτων είτε για τα φυτά τους καρπούς κτλ είτε για το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου είτε για θέματα υγιεινής διατροφής.

Ιστορία: Μικρές αναφορές υπήρχαν μόνο στο μάθημα της Ιστορίας για το εμπόριο φρούτων ή για τη διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων αλλά αξιοποιήθηκαν ανάλογα.

Θρησκευτικά: Υπάρχουν αναφορές στα μαθήματα που είναι σχετικά με το Πάσχα και αναφέρονται στη νηστεία που προηγείται καθώς και στο μάθημα για τον Άγιο Τρύφωνα τον προστάτη των γεωργών

Αισθητική Αγωγή: Εφαρμόστηκαν διάφορες τεχνικές (τρισδιάστατες κατασκευές, κολάζ, κιμωλία, πουαντιγισμός, τέμπερες ) με θεματολογία τα φρούτα

Μέσα – Υλικά

Εγκυκλοπαίδειες, βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, ενημερωτικά και διαφημιστικά φυλλάδια, φωτογραφική μηχανή, βιντεοκάμερα, τηλεόραση, βίντεο, ηλεκτρονικός υπολογιστής, διαδίκτυο.

Φάση 4^η: Περάτωση του σχεδίου Εργασίας – Αξιολόγηση

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος έγινε παρουσίαση της εργασίας των μαθητών στους υπόλοιπους μαθητές του σχολείου και στους γονείς με τη εκτέλεση ενός μικρού θεατρικού σκέτς και την παρουσίαση των εργασιών των μαθητών (κείμενα, ζωγραφιές, κολάζ φωτογραφίες από τις διάφορες δραστηριότητες κτλ ). Επίσης έγινε συλλογή των εργασιών των ομάδων και αναπαραγωγή και βιβλιοδεσία σπιράλ ώστε οι μαθητές να έχουν ανά χείρας ως αναμνηστικό την εργασία μιας ολόκληρης χρονιάς για το συγκεκριμένο θέμα

Εκτίμηση του προγράμματος

o Οι μαθητές γνώρισαν αρκετά γύρω από τα φρούτα της πατρίδας μας και ειδικότερα της περιοχής μας

o Ευαισθητοποιήθηκαν γύρω από θέματα σωστής διατροφής και σωστών διατροφικών συνηθειών

o Συνειδητοποίησαν ότι η υγεία του οργανισμού μας μπορεί σε μεγάλο βαθμό να διαφυλαχθεί από εμάς

o Είχαν την ικανοποίηση να επηρεάσουν το οικογενειακό γεύμα

o Γεύτηκαν τη χαρά του δημιουργού σ’ όλες τις φάσεις του προγράμματος

o Κατανόησαν ότι η ομαδική εργασία πολλές φορές έχει καλύτερα αποτελέσματα απ’ την ατομική

o Δόθηκε στους μαθητές η χαρά όχι της προσφοράς αλλά της ανακάλυψης της γνώσης ξεκινώντας από τα γνωστά έφτασαν στα άγνωστα

o Τέλος είχαν και την χαρά και την ικανοποίηση να παρουσιάσουν στους συμμαθητές τους και στους γονείς τους την εργασία τους